نویسنده: ایمان محمدی
همزمان با سالگرد شروع جنگ یمن در 26 مارس (6 فروردین) تحولات در پرونده یمن روند معکوس به خود گرفته و شاهد تشدید تنش در تمام حوزهها هستیم. در این میان، پیشروی میدانی انصارالله در جنوب مأرب و شمال غرب شبوه سوالاتی را به دنبال داشته که آیا انصارالله، پرونده فتح مأرب را مجددا باز کرده است و یا این پیشروی موقتی و صِرفاً در واکنش به اقدامات منفی طرف مقابل در پرونده های دیگر بوده است.
مذاکره طرفهای درگیر در پرونده تبادل اسراء که منجر به توافق بر سر آزادی حدود 900 اسیر شد[1] و وقوع آن بلافاصله پس از توافق ازسرگیری روابط تهران-ریاض، تحلیلگران را به پایان جنگ بیش از 8 ساله یمن امیدوار کرد؛ اما اقدامات اخیر دولت مورد حمایت عربستان موجب تردید در ادامه مسیر کاهش تنش در این پرونده شده است. در حالی که ریاض اعلام کرده بود نسبت به ترددکشتیهای تجاری در مسیر بندر الحدیده اختلالی ایجاد نخواهد کرد؛ توقیف یک کشتی کانتینری از طرف سازمان ملل و در جیبوتی موجب نارضایتی مقامات صنعا شده است. بازرسان سازمان ملل پس از پهلوگیری کشتی کانتینری “لامار” در جیبوتی، مانع حرکت آن به سمت بندر الحدیده شدند. این اقدام باعث موضع سخت صنعا شد و حسین العزی، معاون وزیر خارجه صنعا پس از هشدار نسبت به تداوم محاصره به اشکال جدید، مهلتی 72 ساعته برای آزادی کشتی مذکور صادر کرد.[2]
در همین راستا و در شرایطی که سخن از اضافه شدن چند مقصد جدید علاوه بر اردن برای فرودگاه صنعا مطرح بود، به یکباره شرکت هواپیمایی الیمنیه یمن فروش بلیط و صدور کارت پرواز برای فرودگاه بین المللی صنعا را متوقف کرد.[3] این تحرکات در حقیقت محاصره هوایی و دریایی یمن را به شکل جدید برای مردم مناطق تحت کنترل دولت نجات ملی یمن بازگرداند.
مقامات صنعا علاوه بر اقدامات عملی مانند محدود کردن پروازهای سازمان ملل به فرودگاه صنعا به یکبار در هفته تنها به فرودگاه صنعا[4] و برگزاری رزمایش با عنوان “الصمود علی وجه العدوان” در جغرافیایی به وسعت 60 کیلومتر مربع[5] و برپایی رزمایش بزرگ در استان الحدیده به مناسبت سالروز آغاز تهاجم عربستان به خاک یمن،[6] ادبیات خویش را نیز که پس از بازگشایی بندر الحدیده ملایم شده بود، به تهدید و هشدار بازگرداندند. سید عبدالملک الحوثی رهبر انقلاب یمن، محمد ناصر العاطفی وزیر دفاع دولت صنعا، یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح، محمد علی الحوثی رئیس شورای انقلاب و دیگر مقامات صنعا نسبت به تداوم شرایط نه صلح و نه جنگ هشدار داده و اعلام کردند برای تغییر شرایط کنونی آماده هستند.[7]
در میان این تحولات، نیروهای جنبش انصارالله پیشروی خود در دو محور حریب واقع در جنوب استان مأرب و همچنین جبهه مرخة العلیاء در مرز دو استان شبوه و البیضاء را آغاز و توانستند بر ارتفاعات استراتژیکی در دو جبهه مسلط شوند. نیروهای ارتش و کمیتههای مردمی صنعا بر ارتفاعات البواره در حریب و ارتفاعات امخشاش و الخشیبة در شبوه مسلط شدند که به انصارالله قدرت نظارتی بالایی میدهد.[8] تحلیلگران این پیشرویها را زنگ خطر برای منطقه نفتی الجنة واقع در شمال غرب استان شبوه و همچنین منطقه نفتی صافر در شرف استان مأرب که در نزدیکی محورهای نبرد هستند، دانسته و معتقدند، این اقدام انصارالله نشان میدهد که صنعا از تسلط بر مناطق نفتی منصرف نشده و در اولین فرصت به سمت تسلط بر چاههای صافر و الجنه حرکت خواهد کرد.
به طور کلی میتوان این اقدام انصارالله را هشداری هوشمندانه به طرف مقابل دانست، به صورتی که ارتش و کمیتههای مردمی در یک حرکت غافلگیرانه، علاوه بر پیشروی و تسلط بر ارتفاعات استراتژیک که قدرت نظارتی بالایی بر مناطق زیر دست به انصارالله داده و تحرکات بعدی را تشهیل میکند، به مقامات سیاسی طرف مقابل نیز اعلام کردند که در صورت اجرایی نشدن تعهدات و تداوم حرکت در مسیر نه صلح و نه جنگ کنونی، دست انصارالله برای بازگشت به میادین نبرد بسته نخواهد.
پینوشتها
[1] . www.france24.com/ar/الشرق-الأوسط/20230320-اتفاق-على-تبادل-للأسرى-بين-الحكومة-اليمنية-والحوثيين-في-جنيف
[2] . www.pressbee.net/show6017384.html?title=صنعاء-تمهل-الأمم-المتحدة-72-ساعة-قبل-طردها-من-اليمن
[3] . www.huna-aden.com/news75251.html
[4] . www.alarabiya.net/arab-and-world/yemen/2023/03/25/تقييد-حوثي-لرحلات-المنظمات-الدولية-عبر-مطار-صنعاء-
[5] . www.al-akhbar.com/Yemen/360116/لمناسبة-عام-الصمود-التاسع–قوات-صنعاء-تنف-ذ-مناورة-في-وجه-العدوان
[6] . www.masa-press.net/2023/03/22/إلى-جانب-المناورة-العسكرية-في-الجوف-ال/
[7] . www.sputnikarabic.ae/20230327/تغطية-مباشرة-آخر-أخبار-العملية-العسكرية-الروسية-الخاصة-1075174844.html
[8] . www.24.ae/article/751245/تصعيد-حوثي-في-مأرب-يبدد-فرص-السلام