با توسعۀ فزایندۀ کاربست فناوریهای دیجیتالی در حوزۀ علوم اجتماعی و انسانی، دادهها به رقیبی جدی برای متون به عنوان قالب سنتی انتقال محتوا مبدل شدهاند. ظرفیت ساختارمندی دادهها اجازه می دهد تا محتوا افزون بر مخاطب انسانی قابلت پردازش و تحلیل توسط ماشین را به دست آورد. این موضوع خود امکان کاربست کلاندادهها را در مطالعۀ پدیده ها فراهم کرده است و از رهگذر سطوح کلان و خرد این پدیده ها را تا حدود زیادی یکپارچه کرده است.
در حوزۀ اقتصاد سیاسی نیز کلاندادهها، اعم از دادههای ارتباطی یا دیگر گونهها، به سرعت در حال گسترش هستند. دولتها به جهت تسهیل یا برونسپاری برخی از وظایف خود به انتشار منابع دادهباز اسناد دولتی روی آوردهاند. شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای تعاملی نیز به نوبۀ خود انبار عظیمی از دادههای مربوط به فعل و انفعالات بخش عمومی و خصوصی را به صورت دیجیتالی فراهم کرده اند.
ما در مسیر مطالعات متعارف در حوزۀ بازیگران اقتصاد سیاسی منطقه با پایگاههای دادهای ارتباطی مهمی مواجه می شویم که شناخت کنشگران را تسهیل کرده است. بخشی از این پایگاهها همچون «من هم؟» با پردازش داده های رسمی، مرجعی برای شناخت شخصیت های حقوق و حقیقی و راوبط شرکتی میان آنها شدهاند. بخش دیگری از دادهها نیز در شبکههای اجتماعی تخصصی همچون لینکدین یا عمومی همچون تویتر فراهم گردیده است. کلاندادههای فراهم شده در چنین بسترهایی سرعت بی سابقه ای برای محققان و فعالان برای دسترسی به منابع شناختی ایجاد کرده است.
استفاده درست از کلاندادهها البته عمیقا تابع شناخت نسبت به کانتکست داده ها و همچنین فراداده ها است. بدون شناخت کارشناسی و عمیق از این دو، حجم گرفتن داده ها می تواند تنها منشا گمراه شدن مخاطب گردد. با این درک تلاش کردهایم با کنار هم قرار دادن شناخت میدانی کارشناسان نسبت به جریانات اقتصادی منطقه و مهارت ها و فناوری های کاوش و پردازش داده، منبع بیبدیلی را برای مطالعۀ این جریانات فراهم کنیم.
گام نخست در این مسیر، گردآوری، تدوین و تکمیل دانسته های کارشناسی میزهای منطقه ای ما در مورد جریانات اقتصادی است. این دانسته ها تبدیل به رکوردهای داده ای می شود که یا در مورد خود موجودیتهاست و یا در مورد روابط میان آنها. رکوردهایی که در این مرحله از مطالعه به دست آمدهاند، در پایگاه داده ذیل شناسۀ «Set» با رمز «ت» مشخص گردیدهاند.
در گام دوم تلاش شده است همسایگی اول موجودیت هایی که صفحه یا حسابی در منابع کلانداده دارند استخراج گردند. پس از انجام این عملیات، این همسایگی توسط شاخصها و شناسههای پالایش می گردد تا به تعدادی برسد که امکان بررسی تکبهتک آنها توسط کارشناس فراهم گردد. پس از این، کارشناس با بررسی موجودیت های جدید و جستجوی دادههای تحقیقی دیگر نسبت به حفظ، حذف یا تکمیل داده های موجود نسبت به آن موجودیت ها تصمیم بگیرد. رکوردهای باقی مانده از این مرحله بر اساس منبع کلاندادۀ خود رمزگذاری میشوند تا منبع و لایۀ کشف آنها محفوظ بماند. بسته به خروجی این مرحله ممکن است مجددا عملیات استخراج همسایگی نسبت به موجودیت های جدید اجرا گردد و عملیات حذف رکوردهای غیرمرتبط تکرار شود. رکوردهای حاصل شده از این گام با درج شمارۀ 2 در کنار رمز آنها از رکوردهای دیگر تمایز داده شده اند. نکتۀ قابل ذکر اینکه بخش بزرگی از پایگاه دادۀ گردآمده به عنوان محصول، حاصل همکاری با تیمهای بومی خارج از کشور بوده است. این دسته از رکوردها نیز با رمز مخصوص به خود ذیل شناسۀ «Set» مشخص شدهاند.
فرادادهها
كليات | |
سطرهای گرهها | 5814 |
سطرهای یالها | 11425 |
سلولهای غیرخالی | 124913 |
شناسههای گرهها | number،ID،weight،ملیت،بخش،نوع،توضیح،twitter،set |
شناسههای یالها | ID،Source،Target،ماهيت،Weight،Type،زمان،Label،توضیح،set |
شاخصهای گرهها | Degree,indegree,outdegree,Weighted Degree,weighted indegree,weighted outdegree, Eccentricity,closnesscentrality,harmonicclosnesscentrality,betweenesscentrality, eigencentrality,modularity_class |
فراوانی ملیت گرهها (موارد بیش از 10) | |
سوری | 1753 |
سعودی | 1320 |
ترکیهای | 550 |
عراقی | 410 |
فلسطینی | 403 |
اردنی | 154 |
یمنی | 142 |
لبنانی | 138 |
امریکایی | 114 |
مصری | 84 |
اماراتی | 81 |
انگلیسی | 60 |
قطری | 42 |
کویتی | 35 |
فلسطینی-امریکایی | 32 |
بحرینی | 30 |
روسی | 17 |
سودانی | 15 |
ایرانی | 14 |
مجموع | 5394 |
فراوانی نوع گرهها | |
فرد | 3235 |
شرکت | 1579 |
موسسه | 333 |
نهاد | 224 |
هولدینگ | 165 |
انجمن | 98 |
سازمان | 89 |
دارایی | 40 |
رسانه | 14 |
وقف | 8 |
علمی | 4 |
حزب | 2 |
مجموع | 5791 |
فراوانی شناسۀ Set در گرهها | |
ت | 942 |
ت-ن | 30 |
م | 2715 |
م-ن | 2 |
ش | 345 |
ن | 466 |
ن2 | 1119 |
ط-ن | 1 |
ک | 193 |
Grand Total | 5814 |
فراوانی ماهیت یالها | |
مدیریت | 3285 |
مالکیت | 2130 |
نسبت | 1655 |
عضویت | 692 |
پیمانکار | 194 |
حمایت | 87 |
نمایندگی | 8 |
نظارت | 4 |
شراکت | 2 |
تراکنش | 2 |
لیسانس | 2 |
(blank) | |
Grand Total | 8061 |
فراوانی شناسۀ Set در یالها | |
ط | 3 |
د | 2 |
ت | 1521 |
ت-ن | 2 |
م | 4844 |
ک | 255 |
ر | 526 |
ش | 494 |
ن | 388 |
ن2 | 3390 |
Grand Total | 11425 |