کتاب روایت جذب (علل گرایش و جذب به جنبش های جهادگرای سلفی) به قلم هادی معصومی زارع مدیر میز عراق و شامات اندیشکده مرصاد توسط انتشارات دارالاعلام قم منتشر شد.
این کتاب خلال سال های 1394 تا 1397 و با استفاده از مطالعات کتابخانهای و داده های میدانی (شامل مصاحبه با دهها تن از اعضای القاعده و داعش و خانوادههای ایشان و نیز اسناد به دست آمده از سنگرها و ذخیرهسازهای داعش) سه مولفه تاثیرگذار در گرایش و جذب به جنبشهای جهادگرای سلفی را مورد کنکاش قرار داده است:
- بنیاد کلامی-فقهی
- زمینهها و بسترهای اجتماعی و سیاسی
- عوامل روانشناختی
در مقدمه ناشر در خصوص ویژگی های این اثر آمده است:
… از نقاط قوت و از وجوه تمایزبخش این پژوهش نسبت به دیگر آثار موجود میتوان به حضور مستقیم نویسنده در بسیاری از میدانهای نبرد سوریه و عراق و در نتیجه بهرهگیری از روشهای کیفی میدانی همچون مشاهده، مصاحبه و روشهای مشارکت مستقیم و غیرمستقیم جهت خلق و تولید محتوا اشاره کرد.
نویسنده از روش مصاحبه به عنوان یک روش کیفی برای اخذ دیدگاه دهها تن از اعضای گروههای جهادگرای داعش و القاعده و در دو کشور سوریه و عراق و نیز طیفی از نخبگان شیعه، اهل سنت و کردهای عراق و سوریه و نیز نخبگان جریان اخوان المسلمین و همچنین آشناشدن با باورهای ایشان بهره گرفته است.
همچنین نویسنده خلال سالهای گذشته و در پوشش فردی گرونده به اندیشههای جهادگرایی، گفتگوهایی از طریق شبکههای اجتماعی با برخی از اعضا و گروندگان به این گروهها ترتیب داده است. در پژوهش جاری بسته به طرف مورد مصاحبه، از هر سه روش مصاحبههای بی ساختار، نیمه ساختار یافته و ساختار یافته استفاده شده است.
به موازات این، نگارنده همچنین از روشهای کیفی و تفسیری «مشاهده» و «مشارکت مستقیم و مشارکت غیرمستقیم» برای گردآوری دادههای پژوهش بهره برده است.
در حقیقت با بهرهگیری از این متد پژوهشی، نویسنده کوشیده است تا با هدف دست یافتن به اطلاعات و دادههای دست اول خود را به جای افراد، کنشگران و جریانهای مورد مطالعه قرار داده و جهان را از دریچه نگاه ایشان مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد.
همچنین از مهم ترین روشهای اسنادی مورد استفاده در پژوهش جاری میتوان به روش «تحلیل کمّی محتوی» اشاره کرد که با بررسی بسامد و کمّیت کلمات و اصطلاحات مورد کاربرد در متون یا اسناد منتشره از سوی بازیگری معین، شناخت جهان بینی، باورها، اعتقادات و ایدئولوژی را دنبال میکند. افزون بر این از امتیازات دیگر این کتاب بهرهگیری از منابع دسته اول جهادگرایان سلفی است که نویسنده در تکیه و استناد به آن ها حساسیت خاصی به خرج داده است.
قیمت پشت جلد : 120 هزار تومان
برای تهیه این کتاب با 20 درصد تخفیف (96 هزار تومان) و ارسال رایگان
با شماره 02537830553
یا آی دی mers_ad@ در پیام رسانهای تلگرام، بله و ایتا تماس حاصل فرمایید.
فهرست مطالب
مقدمه
پیشگفتار
فصل اول:کلیات و مفاهیم
1- اهمیت و ضرورت پژوهش
2- مفاهیم
2-1- سلفیت
2-2- جهادگرایی
2-3- جهادگرایی سلفی
2-4- تکفیر
2-5- گرایش و جذب (عضویت)
2-6- بنیاد و ریشه
2-7- زمینهها و بسترها
2-8- عوامل و انگیزهها
3- چارچوب نظری و روش پژوهش
3-1- چارچوب نظری
3-2- روش پژوهش
فصل دوم: بنیاد گرایش و جذب به جنبشهای جهادگرای سلفی (مؤلفه بینشی)
مقدمه
1- سهگانه جوامع دینگرا، دین اجتماعی و اجتماعی بودن جنبشهای جهادگرای سلفی
1-1- جوامع مسلمان بهمثابه جوامع دینگرا
1-2- دین اسلام بهمثابه آیین سیاست و اجتماع
1-3- جهادگرایی سلفی بهمثابه جنبش اجتماعی معناگرا
2- ویژگیها و شاخصههای گفتمان فکری جهادگرایی سلفی
2-1- قدسی و دینی بودن
2-2- اسلامگرایانه بودن (تأکید بر احیای خلافت اسلامی)
2-3- سلف محوری
2-4- ظاهرگرایانه و نصگرایانه بودن متدولوژی استنباط فقهی-کلامی
2-5- ابرروایت بودن
3- فرایند شخصیسازی گفتمان جهادگرایی
فصل سوم: زمینهها و بسترهای گرایش و جذب به جنبشهای جهادگرای سلفی (مؤلفههای جامعهشناختی)
مقدمه
1- زمینهها و بسترهای درون بافتی (مرتبط با بافت جامعه اهلسنت)
1-1- زمینهها و بسترهای مرتبط با ماهیت و عملکرد جنبشهای جهادگرای سلفی
1-1-1- جهادگرایی سلفی بهمثابه جنبش اجتماعی معناگرا (ونه ابزارگرا)
1-1-2- غلبه بُعد انگیزشی و عاطفی در ساختار جذب نیرو
1-1-3- ارائه قرائت و رفتاری مجاهدانه و شهادتطلبانه
1-1-4- معنویتگرایی و توان پاسخگویی به نیازهای معنوی اعضاء
1-1-5- مردم داری و اهتمام به خدمات اجتماعی
1-1-6- برپاکردن پرچم مبارزه با استعمار غربی
1-2- زمینهها و بسترهای غیرمرتبط با ماهیت و عملکرد جنبشهای جهادگرای سلفی
1-2-1- زمینهها و بسترهای بینشی-گفتمانی
1-2-1-1- دینیبودن شالوده و ساختار حیات اجتماعی جوامع مسلمان (جوامع دینگرا)
1-2-1-2- بحران هویت در جهان اهلسنت و فقدان نظم سیاسی هویتسازِ اسلام گرا
1-2-1-3- فقدان مرجعیت دینی مستقل و فصل الخطاب در مذهب اهلسنت
1-2-1-4- ناتوانی یا فساد الگوهای رقیب جهادگرایی
1-2-1-4-1- الگوی عرفیگرا
1-2-1-4-2- الگوی درباری (مَلِکی)
1-2-1-4-3- الگوی سیاسی-اجتماعی
1-2-1-4-4- الگوی جهادگرا
1-2-2- زمینهها و بسترهای اجتماعی، سیاسی و امنیتی
1-2-2-1- ویژگیهای خاص نظامهای سیاسی حاکم بر جوامع مسلمان
1-2-2-2- ساختار انقیادی حاکم بر برخی جوامع مسلمان
1-2-2-3- احساس تحقیر و تبعیض
1-2-2-4- رواج فرهنگ اجیرشدگی و مزدوری (صنعت مزدوری)
1-2-2-5- فضای شیعههراسی و ایرانهراسی حاکم بر جوامع اهلسنت
1-2-3- زمینهها و بسترهای اقتصادی
1-2-3-1- ضعف جوامع مسلمان در شاخصههای اقتصادی (فقر، محرومیت، بیکاری و فساد اقتصادی و…)
1-2-3-2- حاشیهنشینی
1-2-3-3- نابودشدن زیرساختهای عمومی و ممتلکات شخصی افراد در جنگ سخت با جهادگرایان
2- زمینهها و بسترهای برونبافتی (خارج از بافت جامعه اهلسنت)
2-1- مداخلات قدرتهای غربی در جهان اسلام
2-2- توهین به مقدسات و جریحهدار کردن احساسات اهلسنت
2-3- اکتفا به مقابله نظامی و قدرت سخت در مواجهه با جنبشهای جهادگرای سلفی
2-4- گسترش شبکه ارتباطات و حمل و نقل در عصر جهانیشدن (فرامرزی شدن و تحرکپذیری جهادگرایی سلفی)
فصل چهارم: عوامل و انگیزههای گرایش و جذب به جنبشهای جهادگرای سلفی (مؤلفههای روانشناختی)
مقدمه
1- هویت و امنیت هستیشناختی (دفاع از هویت دینی)
2- احیای نظام خلافت
3- ناکارآمد پنداری روشهای مسالمتجویانه و غیرجهادی
4- معنویتجویی و فرار از پوچگرایی حاکم بر حیات مدرن
5- میل به نجات و رستگاری
6- هیجانطلبی، ماجراجویی و میل به خشونت
7- نفرت، کینه و میل به انتقامجویی
8- قدرتطلبی، شهرتطلبی، اثبات خود و احساس مهمبودن
9- فقر و نیازهای مالی
فصل پنجم: نتیجهگیری و راهبردهای تعاملی-تقابلی
1- نتیجهگیری
2- راهبردهای تعاملی-تقابلی در قبال جنبشهای جهادگرای سلفی
2-1- راهبردهای تعاملی-تقابلی در حوزه اعتقادی-بینشی
2-2- راهبردهای تعاملی-تقابلی در حوزه جامعه شناختی
2-2-1- راهبردهای تعاملی-تقابلی مرتبط با متغیرهای درون بافتی
2-2-2- راهبردهای تعاملی-تقابلی مرتبط با متغیرهای برون بافتی
2-3- راهبردهای تعاملی-تقابلی در حوزه روانشناختی